Program Szczepień Ochronnych, PSO, popularna nazwa kalendarz szczepień – dokument zgodnie, z którym realizowane są szczepienia w Polsce. PSO jest aktualizowany każdego roku przez Główny Inspektorat Sanitarny i publikowany w formie Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na dany rok w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia.
PSO zawiera wykaz obowiązkowych i zalecanych szczepień oraz zasady ich przeprowadzania. Składa się z czterech części:
- szczepienia obowiązkowe
- szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku – kalendarz szczepień obowiązkowych
- szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi lub epidemiologicznymi
- szczepienia poekspozycyjne
- szczepienia zalecane
Kalendarz szczepień obowiązkowych
| wiek | szczepienia przeciw | |
| 1. rok życia | w ciągu 24 godzin po urodzeniu | WZW typu B – domięśniowo (pierwsza dawka) gruźlicy – śródskórnie szczepionką BCG |
| 2. miesiąc życia (po ukończeniu 6 tygodnia życia) | WZW typu B – domięśniowo (druga dawka) błonicy, tężcowi, krztuścowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP (pierwsza dawka) zakażeniom Haemophilus influenzae typu b – podskórnie lub domięśniowo (pierwsza dawka) inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae domięśniowo lub podskórnie (pierwsza dawka) |
|
| 4. miesiąc życia (po ukończeniu 14 tygodnia życia- po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | błonicy, tężcowi, krztuścowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP (druga dawka) poliomyelitis – podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (pierwsza dawka) zakażeniom Haemophilus influenzae typu b – podskórnie lub domięśniowo (druga dawka) inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae domięśniowo lub podskórnie (druga dawka) |
|
| 5.–6. miesiąc życia (po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | błonicy, tężcowi, krztuścowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP (trzecia dawka) poliomyelitis – podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (druga dawka) zakażeniom Haemophilus influenzae typu b – podskórnie lub domięśniowo (trzecia dawka) |
|
| 7. miesiąc życia | WZW typu B – domięśniowo (trzecia dawka) | |
| 2. rok życia | 13.–14. miesiąc życia | odrze, śwince, różyczce – podskórnie atenuowaną szczepionką skojarzoną (typu MMR) (szczepienie podstawowe) inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae domięśniowo lub podskórnie (trzecia dawka) |
| 16.–18. miesiąc życia | błonicy, tężcowi, krztuścowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP (czwarta dawka) poliomyelitis – podskórnie lub domięśniowo szczepionką IPV poliwalentną (trzecia dawka) zakażeniom Haemophilus influenzae typu b – podskórnie lub domięśniowo (czwarta dawka) |
|
| Okres przedszkolny | 6. rok życia | błonicy, tężcowi, krztuścowi – domięśniowo szczepionką DTaP zawierającą bezkomórkowy komponent krztuśca (pierwsza dawka szczepienia przypominającego) poliomyelitis – domięśniowo lub podskórnie szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną zawierającą antygeny 1, 2, 3 typu wirusa (dawka przypominająca) |
| Szkoła podstawowa i gimnazjum | 10. rok życia | odrze, śwince, różyczce – podskórnie atenuowaną szczepionką skojarzoną (dawka przypominająca) |
| 14. rok życia | błonicy, tężcowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką Td (druga dawka szczepienia przypominającego) | |
| Szkoła ponadgimnazjalna | 19. rok życia lub ostatni rok nauki w szkole | błonicy, tężcowi – podskórnie lub domięśniowo szczepionką Td (trzecia dawka szczepienia przypominającego) |